ขมิ้นชันคือพืชที่ชาวไทยรู้จักมักจี่กันเป็นเป็นอันดี เพราะว่านำมาใช้แต่งสี แต่งกลิ่น และรสชาติของเครื่องกิน อาทิเช่น แกงเหลือง แกงไตปลา การใช้ในของซื้อของขายเครื่องกิน ขมิ้นผงนั้นเป็นแหล่งสีธรรมชาติให้ความปลอดภัยมากกว่าสีสังเคราะห์ ตลอดจนเป็นสมุนไพรป้องกันโรคภัยต่าง ๆ ตัวอย่างเช่น แผลในกระเพาะอาหาร อาการท้องอืดท้องเฟ้อ พร้อมทั้งขับลมได้เช่นกัน

ขมิ้นชันเป็นต้นไม้ปลูกง่ายและสามารถปลูกขึ้นได้ทุกภาคของไทย เจริญเติบโตได้ดีในที่เนินและไม่ชอบน้ำท่วมขัง ปัญหาของโรคแมลงรบกวนน้อย อายุเก็บเกี่ยวราว 8-9 เดือน ขมิ้นชันเป็นต้นที่อยู่ในตระกูลขิงข่า เป็นไม้ล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นเหนือดินเป็นต้นที่เกิดจากการอัดตัวกันของกาบใบ ต้นจริงอยู่ใต้ดินเรียกเหง้าขมิ้น มีอยู่ เหง้าหลักใต้ดินที่เราเรียกว่า หัวแม่ ซึ่งมีรูปไข่และแตกกิ่งก้านสาขาทรงกระบอกออกด้านข้างทั้ง 2 ด้าน ที่เราเรียกว่า แง่ง เนื้อในเหง้ามีสีเหลืองมีกลิ่นเฉพาะ ใบเป็นใบเดี่ยว เจริญออกจากเหง้าเรียงเป็นวงซ้อนทับกัน ใบรูปหอก กว้าง 12-15 เซนติเมตร ยาว 30-40 เซนติเมตร ช่อดอกเจริญออกจากเหง้าแทรกขึ้นระหว่างใบ รูปทรงกระบอก กอบด้วยใบประดับจำนวนมาก มีสีเขียวอ่อน ใบประดับตรงปลายช่อ จำนวน 6-10 ใบ สีขาวไม่ก็ขาวแกมชมพูอ่อน ๆ ดอกสีเหลืองอ่อน เกิดในซอกใบประดับเว้นแต่ในซอกใบตรงปลายช่อ ผลทรงกลมมี 3 พู ดอกขมิ้นชันมีลักษณะเป็นช่อ คล้ายกับดอกกระเจียว ช่อดอกมีลักษณะทรงกระบอก กลีบมีหลายสี แต่ที่พบได้แก่ สีขาว เขียว เหลืองอ่อน สีแดง สีม่วง ซึ่งอาจมีเพียงสีเดียวหรือเป็นสีผสมภายในกลีบดอก ลักษณะดอกจะคล้ายดอกกระเจียว เพราะเป็นพืชที่อยู่ในตระกูลเดียวกัน แต่ดอกขมิ้นชันจะมีรูปร่างที่ใหญ่กว่า